Πολλοί νομίζουν ότι αν ξεκινήσουμε τώρα κάποιες ασκήσεις, θα χάσουμε βάρος και θα ομορφύνουμε το σώμα μας. Η αλήθεια είναι κάπου στο μέσον. Δεν χρειάζονται απότομα ξεκινήματα και ριψοκίνδυνα τολμήματα.
Ορισμένες εξετάσεις πριν από την πρακτική μας εξάσκηση είναι απαραίτητες αλλά και μετά, όταν αρχίσουμε την άθληση, πάλι θα πρέπει να προσέχουμε ορισμένα πράγματα, ανάλογα με την ηλικία, το φύλο, αλλά και την φυσική μας κατάσταση.
- Ασκηση να γίνεται μόνο όταν το άτομο νιώθει απολύτως καλά στην υγεία του. Ακόμα και ύστερα από ένα κοινό κρυολόγημα θα πρέπει κανείς να κάνει υπομονή, τουλάχιστον δύο ημέρες μετά την υποχώρηση των συμπτωμάτων, για να αρχίσει πάλι να αθλείται.
- Η άσκηση να γίνεται τουλάχιστον δύο ώρες μετά από ένα γεύμα. Στη διάρκεια της λειτουργίας της πέψης η αιμάτωση των σπλάχνων είναι αυξημένη, γεγονός που ελαττώνει την αιματική ροή προς τους σκελετικούς μυς. Έτσι μπορεί να εμφανιστούν συχνά κράμπες ή ακόμα και λιποθυμικά επεισόδια κατά την άσκηση αμέσως μετά το γεύμα (ελλιπής αιμάτωση).
- Θα πρέπει να αποφεύγεται η άσκηση σε ακραίες κλιματικές συνθήκες. Η ενδυμασία θα πρέπει να είναι κατάλληλη για τη θερμοκρασία που επικρατεί και τα υποδήματα, προσαρμοσμένα στις ιδιαιτερότητες του στίβου και του αγωνίσματος.
- Πριν από την κύρια άσκηση θα πρέπει να προηγείται επαρκής προθέρμανση, ενώ στο τέλος να ακολουθείται ένα χρονικό διάστημα αποθεραπείας.
- Η ένταση της άσκησης θα πρέπει να είναι προοδευτικά αυξανόμενη. Ο αθλούμενος θα πρέπει να γνωρίζει τα προσωπικά του όρια και να μην τα εξαντλεί.
- Η άσκηση, για να έχει ωφέλιμα αποτελέσματα, πρέπει να έχει συγκεκριμένη ένταση, διάρκεια και συχνότητα και να είναι συγκεκριμένου τύπου, παράγοντες που εξαρτώνται από τη γενική κατάσταση του οργανισμού του ατόμου.
Ο ιατρικός έλεγχος και η συμβουλή του γυμναστή είναι απαραίτητα, προκειμένου να σταθμιστούν σωστά αυτοί οι παράγοντες. Γενικά για τα υγιή άτομα η άσκηση καλό είναι να διαρκεί 30-40 λεπτά να διατηρεί την καρδιακή συχνότητα κατά 60-85% αυξημένη σε σχέση με τη συχνότητα ηρεμίας. Η προπόνηση πρέπει να επαναλαμβάνεται 3-4 φορές την εβδομάδα, για τη διατήρηση των ωφέλιμων αποτελεσμάτων της άσκησης.
Μεγάλη επιβάρυνση και όχι καλή φυσική κατάσταση μπορούν να προκαλέσουν κατά τη διάρκεια της άσκησης (όπου και αν γίνεται αυτή) τραυματισμούς. Ένας δεύτερος παράγοντας που τους προκαλεί είναι η εφαρμογή λανθασμένης τεχνικής. Αυτό δεν ισχύει μόνο για τις πολύπλοκες κινήσεις που γίνονται στα διάφορα αθλήματα, αλλά και για πολύ απλές και συνηθισμένες ασκήσεις. Για παράδειγμα ασκήσεις κοιλιακών και ραχιαίων που οι περισσότεροι έχουμε κάνει, γίνονται με λανθασμένο τρόπο και κατά συνέπεια μπορούν να προκαλέσουν αρκετά προβλήματα στη μέση. Το καλύτερο προληπτικό μέσο για τις κακώσεις είναι η βελτίωση της φυσικής κατάστασης και της τεχνικής.
Η κούραση, η οποία σχετίζεται τόσο με τη χαμηλή κατάσταση όσο και με την υπερβολική επιβάρυνση, είναι πρόδρομος των αθλητικών κακώσεων. Οι περισσότεροι τραυματισμοί συμβαίνουν στην αρχή της αγωνιστικής περιόδου, όπου η φυσική κατάσταση δεν είναι ακόμα πολύ καλή, ή κατά τη διάρκεια συνεχόμενων αγώνων και παρατεταμένων πρωταθλημάτων, όπου η κούραση των αθλητών είναι πολύ έντονη.
Παράγοντες που επηρεάζουν:
- Ενδογενείς: Φυσική κατάσταση όχι πολύ καλή (αντοχή, δύναμη, ταχύτητα, ευλυγισία, επιδεξιότητα), ψυχολογία (κακή συγκέντρωση, φόβος, άγχος, υπέρμετρος ενθουσιασμός), σωματική διάπλαση (βάρος, ύψος, λίπος, κατάσταση αρθρώσεων), ηλικία, φύλο.
- Εξωγενείς: Κακός προπονητής, αντίπαλοι, συμπαίκτες, φύση του αθλήματος, εξοπλισμός (παπούτσια, ενδυμασία, αξεσουάρ), ακατάλληλες εγκαταστάσεις, κλιματικές συνθήκες. Τα παραπάνω ισχύουν και για τους αθλητές επιπέδου και για τους απλούς ασκούμενους, οι οποίοι δεν φροντίζουν να γυμνάζονται σωστά, δεν ενημερώνονται και επιδίδονται σε υπερβολές.